Στις περισσότερες περιπτώσεις σωματικών & ψυχικών ασθενειών είναι η ασυνείδητη ενοχή που λειτουργεί ως βασικός αιτιολογικός κι εκλυτικός παράγοντας της αρρώστιας.
Ασυνείδητη ενοχή είναι η ενοχή για κάτι που στο παρελθόν έκανε κάποιος, το οποίο εναντιώνεται στον πανανθρώπινο καθολικό συνειδησιακό κώδικα.
Κάποτε, ίσως και να πόνεσε –ίσως και όχι- γι’ αυτήν του την εναντίωση στις επιταγές της συνείδησής του. Τελικά όμως, το βίωμα του πόνου, ή ακόμα και η ίδια ενοχική πράξη, ξεχάστηκε, απωθήθηκε στο ασυνείδητο.
Η ενοχή όμως εκείνη που απωθήθηκε δεν επιτρέπει στον άνθρωπο που –ούτως ή άλλως- τον διακατέχει, να ταχτοποιηθεί ψυχικά.
Συνήθως από τη αφάνεια της συνειδητής επίγνωσης το ενοχικό συναίσθημα παίρνει αυτόνομα τα ηνία του ψυχο-σωματικού οργανισμού στα χέρια του, και δημιουργεί συμπτώματα, προκειμένου ο ασυνείδητα πάσχων άνθρωπος να βιώσει «κατά σύμβαση» κάποιου είδους μερική εξιλέωση, ως αντισταθμιστική κίνηση για τα ηθικά του ατοπήματα.
Εμφανίζει εμμονές, φοβίες, καταθλιπτική σκέψη & συμπεριφορά, καταναγκασμούς και κρίσεις πανικού, επιχειρώντας ασυνείδητα να τιμωρηθεί για την αποκοπή του από το βίωμα της ενοχής.
Πάρα πολλά άτομα εμφανίζουν οργανικά συμπτώματα κι ασθένειες (π.χ. ελκώδεις ασθένειες του γαστρεντερικού & διαταραχές του νευρικού συστήματος, κ.α.) εξαιτίας της ενοχής, που ακούσια αρνούνται να επαναβιώσουν.
Άλλοι ψυχικά πάσχοντες τείνουν με συνέπεια κι αδιαλείπτως να επικρίνουν τους άλλους –συνήθως γονείς, συγγενείς & φίλους- με την παραμικρή αφορμή.
Αδυνατώντας να σηκώσουν το βάρος και την ευθύνη της προσωπικής τους ενοχής, ανεπίγνωστά τους, την εναποθέτουν προβολικά & πρόθυμα εκτός του εαυτού τους, έχοντας την ελπίδα και την ψευδαίσθηση πως η ενοχή θα πάψει να καθορίζει δυσλειτουργικά την ζωή τους.
Σε κάθε περίπτωση, ο καθένας από μας, είτε ανήκουμε στις παραπάνω κατηγορίες ανθρώπων, είτε απλά εμφανίζουμε δυσκολίες του παραπάνω τύπου στην καθημερινή μας ζωή και λειτουργικότητα, θα ωφεληθούμε σημαντικά, εάν εμπρόθετα, συστηματικά και δυναμικά επιδιώξουμε την επεξεργασία των ενοχικών μας εμπειριών στο ασφαλές πλαίσιο της ψυχοθεραπευτικής σχέσης.