Για να γίνω ο σημερινός ψυχολόγος ψυχοθεραπευτής, ήμουν για πολλά χρόνια ο ίδιος σε ψυχοθεραπεία, ατομική και ομαδική.
Από την θέση του θεραπευόμενου, πριν πολλά χρόνια, περιέγραφα στον ψυχοθεραπευτή μου αυτό που τότε βίωνα ως βαθιά πληγή μου.
Την πληγή που εκείνη η γυναίκα είχε αναζωπυρώσει μέσα μου αθετώντας την υπόσχεσή της απέναντί μου.
Πως δηλαδή θα ναι το ίδιο ερωτευμένη όπως ήταν και στην αρχή της σχέσης μας.
Για αρκετές συνεδρίες άφηνα να διαφανεί, μέσα στις αφηγήσεις και στις σιωπές μου, ο αγιάτρευτός πόνος μου – ίσος σε ένταση με τον πόθο μου -, η αγωνία μου πως δεν θ’ αντέξει η καρδιά μου, ο φόβος πως θα λυγίσει από το βάρος της απόρριψης που δέχτηκα από τον έρωτα – όπως πίστευα – της ζωής μου.
Διαβάστε ακόμη: Από όσους απευθύνονται στον ψυχολόγο, ποιοι μπορούν να ωφεληθούν περισσότερο από την Ομαδική Ψυχοθεραπεία;
Εκείνος συνήθως την περισσότερη ώρα με άκουγε σαν κοίλο δοχείο που εναγκαλίζεται στην σιωπή του όλο το περισσό ψυχικό μου βάρος. Όλον εκείνον τον εαυτό που τότε εγώ βίωνα ως αξιοθρήνητο και απελπισμένο. Ως εγκαταλειμμένο και ανισόρροπο.
Σπάνια μιλούσε. Συνήθως μόνο στο τέλος της συνεδρίας. Σε κείνη μας όμως την συνάντηση με κοίταξε προβληματισμένος και με βλέμμα πονεμένο αναρωτήθηκε δυνατά: «Πραγματικά φοβάμαι Γρηγόρη πως, όταν κάποια στιγμή εσύ δεν θα την θέλεις πια, τότε θα είναι στ’ αλήθεια πολύ δύσκολο για σένα να κόψεις μαζί της… Γιατί εκείνη πια δεν θα σ’ αφήνει να φύγεις…. Και ανησυχώ γι’ αυτό…».
Είδα στα μάτια του πως το εννοούσε.
Αυτή η φράση στάθηκε τόσο λυτρωτική για μένα, που ούτε καν ως πιθανότητα θα μπορούσα να διανοηθώ!
Ακόμα περισσότερο ανακουφιστική για τον υπό κατάρρευση ανδρικό μου εγωισμό κι από το καθησυχαστικό σχόλιο της μάνας μου όταν στα δεκαεφτά μου με εγκατέλειψε ο πρώτος μου έρωτας: «Εγώ δεν ανησυχώ παιδί μου για σένα! Δεν ήσουν ποτέ στ’ αλήθεια ερωτευμένος μαζί της…».
Η αλήθεια είναι πως η ιαματική επίδραση που άσκησαν τα παραπάνω σχόλια και στις δυο περιπτώσεις αντλούσε την δύναμή της από το γεγονός πως καθρέφτιζαν την ενδοψυχική μου πραγματικότητα:
Απ’ την μια δεν ήταν ο πόνος μου για την αγάπη που μου στέρησαν τόσο σημαντικός, όσο το ότι οι προσδοκίες μου για την τέλεια συγχώνευση με την αγαπημένη μου ματαιώθηκαν χωρίς την δική μου συγκατάθεση.
Κι απ’ την άλλη, σήμερα είμαι σε θέση να γνωρίζω πως ο άνθρωπος που υποφέρει ασυνείδητα προσβλέπει στον πόνο ως αφορμή επανασύνδεσης με τον βαθύ και λησμονημένο του εαυτό. Κάθε ματαιωμένος έρωτας ενεργοποιεί το τραύμα της πρώιμης αποσύνδεσης από την μητρική μακαριότητα και ταυτόχρονα βοηθά τον άνθρωπο που πονά να δει άγνωστα, σκιώδη του κομμάτια και, αν το θέλει, να ανασυνταχτεί. Να στοχεύσει στην ανασυγκρότηση του εαυτού μέσα από μια πιο ενήλικη ματιά κάνοντας την επεξεργασία των θραυσμάτων του αφορμή διευρυμένης αυτοσυνειδησίας και ενότητας.
Στην περίπτωση μου, το πρόβλημα μου τότε ήταν η συγκρουσιακή εσωτερική μου πραγματικότητα που δεν μπορούσα χωρίς θεραπευτική βοήθεια να διαχειριστώ: Απ’ την μια, ο φόβος μου να είμαι σε σχέση και, ταυτόχρονα, η αδυναμία μου να παραμείνω εκτός σχέσης νιώθοντας ασφαλής, επαρκής και ισορροπημένος.
Την ίδια χρονική περίοδο αναστατωμένος από μια μεγάλη αλλαγή στην προσωπική μου ιστορία είχα ασυνείδητα την ανάγκη να έρθω με επαφή με έναν βαθύ πόνο, που όμως αδυνατούσα να τον δω και να το επεξεργαστώ μέσα στα ρεαλιστικά συμφραζόμενα που το κινητοποίησαν. Γι’ αυτό, επένδυσα ψυχικά στην φαντασίωση μιας έντονης ερωτικής περιπέτειας με μια γυναίκα που δεν μπορούσε να διαχειριστεί – όπως κι εγώ – τις απαιτήσεις μιας ενήλικης σχέσης.
Ακόμη δείτε: Πως θεραπεύεται το ψυχικό “τραύμα” κατά την ψυχοθεραπεία;
Όταν εκείνη απόσυρε την φροντίδα της είχα επιτέλους «το δικαίωμα» να βιώσω τον ανέγγιχτο μου πόνο! Να κλάψω, να νιώσω συντετριμμένος, προδομένος και ένοχος, συναισθήματα που πολύ λίγο αφορούσαν την συγκεκριμένη περίσταση, ανήκαν όμως στο ψυχικό υλικό με το οποίο χρειαζόμουν άμεσα να επανασυνδεθώ εάν ήθελα να γνωρίσω καλύτερα τον εαυτό μου και να επιδιώξω πιο συνειδητά μια ενήλικη πορεία στις μετέπειτα σχέσεις μου.
Έτσι, η παραπάνω ευφυής αναπλαισίωση του ψυχοθεραπευτή μου κυριολεκτικά με ξεμπλόκαρε ανοίγοντας μου το οπτικό πεδίο, επιτρέποντάς μου περισσοτέρους βαθμούς ελευθερίας, κινητικότητας κι επιλογών.
Με αυτό το παράδοξο σχόλιο του ενεργοποιήθηκε μέσα μου η χαμένη –έως εκείνη την στιγμή- ικανότητα μου να ανακτώ τον έλεγχο των συναισθημάτων μου και τελικά της ζωής μου.
Ξαφνικά, και χωρίς καλά καλά να το συνειδητοποιώ δρομολογήθηκε μέσα μου η διαδικασία απεξάρτησης μου από το θυελλώδες και ζοφερό σκηνικό ενός παράφορου, διασπαστικού κι ανολοκλήρωτου έρωτα.
